İstiklal Caddesi’nde 13 Kasım pazar günü düzenlenen bombalı saldırıdan hemen sonra, konuya dair yayın yasağı ve Türkiye’deki internet erişimine sınırlama getirildi. Twitter, Facebook, Instagram ve Youtube’a erişim kısıtlandı.
Bir yanda dezenformasyonla mücadele ve yurttaşları korkuya sürüklememe kaygıları, diğer yanda ifade ve basın özgürlüğü ile halkın haber alma ve iletişim hakkı tartışmaları gündeme geldi.
Küresel internet erişimini takip eden Netblocks adlı gözlemci kuruluşun verilerine göre, Türkiye’de 2015’ten bu yana 21 kez farklı gerekçelerle, farklı platformlara erişim sınırlandırıldı.
Bu tür durumlarda sosyal medyaya erişim yalnızca VPN kullanmayı bilenler, yani internete sanal özel ağlar üzerinden bağlanabilenler için mümkün olabiliyor.
Peki Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bu uygulamalarla neyi amaçlıyor? Konuya dair eleştiriler neler?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ise BBC Türkçe’nin röportaj talebi üzerine gönderdiği yazılı açıklamada bant daraltmaya gidildiğini doğruladı.
BTK uygulamanın gerekçesini “13.11.2022 tarihinde İstanbul ili Beyoğlu ilçesi İstiklal Caddesinde meydana gelen patlama sonrasında, belirli platformlarda paylaşılan görüntülerin ve içeriklerin ilgili güvenlik koordinasyon birimlerince toplumda korku, panik ve kargaşa oluşturabileceği ve terör örgütlerinin amaçlarına hizmet edebileceği değerlendirildiğinden, ilgili mevzuat kapsamında gerekli tedbirler alınmıştır” ifadeleriyle açıkladı.
BBC Türkçe, konuyla ilgili RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’e ulaştı. Şahin, bütçe müzakereleri yoğunluğu nedeniyle sorularımıza yanıt veremeyeceğini bildirdi.
RTÜK üyelerinden İlhan Taşçı ise RTÜK’ün sadece kararı uyguladığını vurguluyor ve “Aslında burada RTÜK’ün hiçbir dahli yok. Yayın yasağını getiren mahkeme çünkü RTÜK’ün böyle bir yetkisi yok zaten yasadan kaynaklı olarak. Mahkeme kararının RTÜK’e ulaşmasından itibaren RTÜK, 1700 yayıncıya aynı anda bir saniye içerisinde bütün kararı iletebilecek bir mekanızma kurulu. Burada RTÜK, sadece mahkemenin almış olduğu diyelim, yayın yasağı kararını yayıncılara iletmekle görevli bir sekreterya hizmeti sunuyor” diye konuşuyor.
Taşçı, Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Doç. Dr. Ceren Sözeri, İfade Özgürlüğü Derneği kurucularından hukukçu Prof. Dr. Yaman Akdeniz yayın yasağı ve bant daraltması uygulamalarını BBC Türkçe için değerlendirdi.
Video-haber: Esra Yalçınalp, Ege Tatlıcı, Fatima Çelik, Selim Büyükgüner
Katkıda bulunanlar: Mahmut Hamsici, Aylin Yazan, Osman Kaytazoğlu
Yoruma kapalı.