Ukrayna’da Rusya’nın işgalinin ve savaşın gölgesinde Bağımsızlık Günü kutlamaları

Güncelleme 3 saat önce

James Waterhouse, BBC Ukrayna Muhabiri

Rusya’yı kızdırmanın bedelini eski Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko’dan daha iyi bilecek kişi sayısı azdır.

Moskova’nın desteklediği adaya karşı (Viktor Yanukoviç) seçim kampanyası yürüyen Yuşçenko, 2004 yılında dioksin adlı bir kimyasal madde ile zehirlenmişti.

Seçim sürecinin çoğunu Viyana’da bir hastanede geçiren Yuşçenko, tartışmalı seçimlerin ardından büyük bir halk desteği ile iktidara gelmişti.

Yuşçenko bugün Kiev’in dışında yaşıyor. Ukrayna’nın bağımsızlığı için “ulus ruhunun gücünü” anahtar olarak gördüğünü söylüyor:

“Bugün 42 milyon Ukraynalının tek bir ağızdan konuştuğunu güvenle söyleyebilirim. Ve bu düşmana karşı koyabilmemizi sağlıyor, Rusya bile olsa.”

Yorum almak için görüştüğüm Yuşçenko’nun yüzünde hala zehirlenmesinden kalan izler görülebiliyor.

Bugün Ukrayna’nın bağımsızlık günü ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ordunun Ukrayna topraklarına kuzey, güney ve doğudan girmesi kararı vermesinin altıncı ayı.

Bu süre zarfında Ukrayna ordusuna göre 9 bin asker öldü.

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre yaklaşık 5 bin 500 sivil hayatını kaybetti.

Viktor Yuşçenko’ya göre Batı tarihsel olarak Rusya’yla savaşamıyordu, 2008’de Gürcistan’da ve 2014’te Kırım’ın ilhakında olduğu gibi.

Yuşçenko, “Ancak Ukrayna bir kırılma oldu” diyor:

“Bugün, 50’den fazla ülke Rusya’ya karşı koymamız yönünde desteklerini dile getirdiler. Her türlü desteği sağlıyorlar, askeri, ekonomik ve insani.”

Yuşçenko artık zamanının çoğunu marangozlukla geçiriyor.

Etrafımız oyma heykellerle çevrilmiş durumdayken eski başkan bana, Ukrayna’nın bu savaşta bir zafer ortaya koyduğunu söylüyor.

Rusya ne kadar Ukrayna’yı yörüngeye sokmayı denerse, Ukraynalıların ulusal kimlik bilinci o kadar güçleniyor.

Kiev’de küçük bir atölyesi bulunan Nataliia, savaştan önce otel çalışanları için üniformalar dikiliyordu. Şimdiyse onların yerini bayraklar aldı.

İşgalden önce askeri sınır noktalarından sipariş almaya başlamıştı. Şu anda ayda 2500’den fazla şipariş geliyor. Sadece ordudan değil, iş yerlerinden de.

“Bu renkler bizim için çok değerli” diyor ve ekliyor Nataliia:

“Her Ukraynalı bu renkleri hisseder ve onları her şeyde görürüz, gökyüzünde ve tahılda. Yaptığımız iş bize zevk, mutluluk ve olumlu hisler veriyor çünkü işe yarıyoruz”.

Şimdiye kadar Batı’dan gönderilen silahlar Ukrayna’nın sınırlarını korumasına ve Rusya’nın tedarik kanallarının olumsuz etkilenmesine yardım ediyor. Ancak durumun tamamen yön değiştirmesi ve Kiev’in Rusya’yı dışarı atması için bir tetikleyici gerek.

Ülkenin savaş kahramanı olarak görülen Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Rus saldırısına karşı hazırlık konusunda şu an eleştirilerle karşı karşıya. ABD’nin uyarılarına rağmen, panik yaratmamak ve Ukrayna’nın ekonomisine zarar vermemek için harekete geçmediği vurgulanıyor.

Ukrayna savunmasının diğer bir sembolu de Kyiv Independent. İngilizce yayın yapan haber sitesi, işgalden haftalar önce hazırlanmıştı. Günler içinde online takipçileri on binlerden milyonlara ulaştı.

Yayın Yönetmeni Olga Rudenko, haber sitesini Ukrayna’nın sesi olarak tanımlıyor ve onun dünyaya açılan penceresi.

“Şubat ayında, her şey çok belirsizken ülkenin çoğunluğunun işgal edileceğini ya da öldürüleceğimizi bilmiyorduk” diyor ve ekliyor:

“Hala burada olabilmek için, bağımsızlık gününü kutlayabilmek için, yaptığımız çok anlamlı”.

Geçen ay Ukrayna’nın tekrar tahıl ihraç edebilmesinin yolunu açan (İstanbul’da imzalanan) anlaşma savaştaki tek diplomatik atılım.

Bazıları tahıl sevkiyatı anlaşmasını, nihayetinde imzalanacak barış antlaşmasının temeli olarak görüyor.

Daha uzun bir yol var ve Ukrayna halihazırda topraklarının beşte birini kaybetti.

Bağımsızlığını sağlamak için, bu ülke bir süre daha dışa bağımlı kalacak.