COP27: İklim Zirvesi’ne katılan fosil yakıt endüstrisi delegeleri yüzde 25 arttı

Matt McGrath | BBC Çevre Muhabiri

Küresel Tanık (Global Witness) adlı uluslararası insan ve çevre hakları kuruluşun araştırmasına göre bu hafta Mısır’da süren COP27 iklim zirvesine katılan 600’den fazla delegenin fosil yakıt endüstrisiyle bağlantısı bulunuyor.

Araştırma, geçen sene düzenlenen COP26 zirvesine kıyasla bu alanda katılımın yüzde 25 oranında yükseldiğini kaydediyor.

Araştırmacılar, bu oranın iklim krizinin etkilerini en ağır şekilde hisseden 10 ülkenin zirvedeki toplam katılımından daha fazla olduğunu öne sürüyor.

Pazar günü başlayan ve 18 Kasım’a kadar devam eden iklim zirvesine toplamda 35 bin kişinin katılması öngörülüyor.

1995 yılında başlayan COP zirvelerine, her zaman müzakereleri şekillendirmek isteyen kömür, petrol ve doğalgaz endüstrilerini temsil eden delegeler katılıyor.

Geçen yıl İskoçya’da yapılan COP26 zirvesine fosil yakıt endüstrisiyle bağlantılı 503 kişinin katıldığı belirtiliyor.

Bu yıl sayının 636’ya yükseldiğine dikkat çekiliyor.

Verileri yayımlayanlar arasında bulunan ve Corporate Accountability adlı kuruluşta kapmanyacı olan Rachel Rose Jackson, “COP27 bir fosil yakıt endüstrisi fuarına benzemeye başladı” diyor ve devam ediyor:

“Fosil yakıt endüstrisinin ölümcül bir gündemi var. Motivasyonları ise sadece kâr ve açgözlülük. İklim eylemi konusunda ciddi değiller, hiçbir zaman olmadılar ve olmayacaklar.”

Araştırmacılar, verilere doğrudan fosil yakıt şirketleriyle ilişkisi olanların yanı sıra fosil yakıt endüstrisini temsil eden ülke delegelerinin de dahil edildiğini belirtiyor.

Bu veriler COP27’de Pakistan, Bangladeş ve Mozambik de dahil olmak üzere iklim değişikliğinden en çok etkilenen 10 ülkenin toplam delegelerinden daha fazla fosil yakıt lobicisi olduğunu gösteriyor.

Zirvedeki en büyük delegasyonun ise gelecek yıl COP28’e ev sahipliği yapacak olan Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) olduğu öne çıkıyor.

Geçen yıl COP26’ya 170 delege gönderen BAE’yi bu yıl Mısır’da 1.070 kişi temsil ediyor.

Global Witness analizi ise, BAE delegasyonunda 70’inin fosil yakıt endüstrisiyle bağlantılı olduğunu tespit ediyor.

Rusya’dan zirveye katılan 150 kişinin 33’ünün petrol ve doğalgaz lobicisi olduğu aktarılıyor.

COP27’de BBC’ye konuşan Afrika Petrol Üreticileri Örgütü Başkanı Dr. Omar Farouk İbrahim, “Masada değilseniz menüdesiniz demektir” diyor.

Afrika kıtasında elektriğe erişimi olmayan 600 milyon kişi olduğunu söyleyen İbrahim, kıtada petrol ve doğalgazın gelişimini destekleme yolunda müzakerecileri etkilemek için zirveye katıldığını paylaşıyor.

İbrahim, Afrika’nın yenilenebilir teknoloji ve gelişmiş ülkelerden finansman karşılığında büyük petrol ve doğalgaz rezervlerinden vazgeçmesi gerektiği fikrini reddediyor.

İbrahim, “Daha önce bizi hayal kırıklığına uğrattılar. Bu sefer de aynı şeyin olmayacağına dair bir garanti yok” diyor.

Ancak üst düzey müzakereleri etkilemek istediğini belirten İbrahim, bunun oldukça zorlu bir mücadele olduğunu aktarıyor:

“Buraya gelmek için para ödesek bile gelmemize izin vermeyecekler çünkü diğer tarafın sesinin duyulmasını istemiyorlar.”

Diğer taraftan petrol ve doğalgaz kullanımını teşvik eden argümanların etkisi olduğuna dair bazı bulgular da var.

Son zamanlarda Avrupa’da ve bazı diğer bölgelerde artan enerji talebi karşısında kaynaklarını kullanıma sokmak isteyen Afrika ülkeleri arasında bir “doğalgaz atılımı” yaşandığı belirtiliyor.

Örneğin Senegal, yakın zamanda keşfettiği doğalgaz rezervini kullanıma sokmak isteyen ülkelerden bir tanesi.

Senegal delegasyonundan İdy Niang, “Bizim için önemli olan kaynaklarımızı ülkemizi geliştirmek. Ekonomimizi güçlendirmek için nasıl kullanabileceğimizi, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelere nasıl doğalgaz ihraç edebileceğimizi inceliyoruz” diyor.

Öte yandan bazı katılımcılar iklim krizinin artık fosil yakıtları destekleyenlerin sesine yer vermek için fazlasıyla kritik durumda olduğunu düşünüyor.

Nijeryalı olan ve Public Participation Africa adlı bir sosyal yardım kuruluşunu temsil eden Phillip Jakpor, “Eğer sıtma ile mücadele etmeye çalışıyorsanız sivrisinekleri davet edemezsiniz” diyor ve ekliyor:

“Fosil yakıt endüstrisi ve lobisi tüm hızıyla devam ettiği sürece ilerleme kaydedemeyeceğiz ve ilerleme kaydedemedik.”